گزارش سال 2016 بازار كارايي انرژي (EEMR2016) كه اخيراً از سوی آزانس بین المللی انرژی (IEA) منتشر شده براي دست اندركاران كارايي انرژي گزارشي بسيار خوب و اميد آفرين است و ميتواند راهگشاي آگاهي بيشتر به اهميت اين حوزه نزد تصميمگيران هر كشوري باشد.
مهمترين نكته موجود در اين گزارش اين است كه نرخ كاهش شدت انرژي در سال 2015 سه برابر این نرخ در سالهاي 2003 تا 2013 بوده و به 1/8 درصد رسيده و اين درحالي بود كه از نيمه دوم 2014 قيمت نفت 60 درصد كاهش داشته است. اين روند رشد خود را مديون سياست هاي تشويقي و تنبيهي حاكم توسط دولتها نظير مالياتها و مقررات بوده است. IEA هنوز اين نرخ رشد را براي رسيدن به هدف كاهش انتشار گازهاي گلخانه اي و محدود كردن افزايش دما به زير 2 درجه سلسيوس به صورتي كه در سال گذشته در كنفرانس COP21 پاريس تعهد شد كافي نميداند و معتقد است كه براي رسيدن به اهداف سال 2030، اين نرخ بهبود بايد به سالانه 2/6 درصد برسد.
باز هم پتانسيل در سياستها و مقررات
گزارش EEMR2016 نشان ميدهد كه رشد 1/8 درصدي شدت انرژي در حالي محقق شده است كه 70% مصرف انرژي جهان هنوز در معرض اهداف استانداردهاي اجباري كارايي قرار ندارند و با هرچه بيشتر پوشش دادن اين بخش ميتوان مهار بيشتري برمصرف انرژي زد.
در اين ميان اراده چين به عنوان يكي از اقتصادهاي بزرگ و رو به رشد جهان که به گفته IEA مسئول نيمي از رشد تقاضاي انرژي جهان در سال 2000 تا 2015 بوده براي نقش ايفا كردن در اين نرخ كاملاً اثرگذار بوده است. است. كاهش شدت انرژي به اين ميزان در اين كشور هم تحت اثر برنامههاي داخلي و اهداف بوده است. چين در برنامه پنج ساله آخر، هدفگذاري كرده كه شدت انرژياش تا سال 2020 به 44 درصد زير مقدار آن در سال 2015 برسد. كارايي انرژي و توليد انرژي تجديدپذير هم اكنون در چين معادل يكديگر شدهاند و مانند دو تيغه قيچي درحال كاهش دادن شدت انرژي چين هستند و موجب 230ميليارد دلار صرفهجويي در احداث نيروگاههاي جديد شده اند.
لازم به ذكر است كه چين در پانزده سال گذشته توانسته 30% شدت انرژي خود را بهبود دهد.
بهبود روشنايي بهترين ميوه در دسترس
در سالهاي اخير شاهد روند كاهش قيمت لامپهاي ال اي دي و اقتصاديتر شدن كاربرد آن در مصارف روشنايي بودهايم. در خصوص كارايي انرژي هميشه اولويت با ميوههاي در دسترستر (Low hanging fruit) است و چه ميوهاي در دسترستر از روشنايي در اين خصوص؟
قيمت اقتصادي، اجراي آسان، تعمير و نگهداري كمتر و سهولت محاسبه صرفهجويي از آن يك هدف محبوب ساخته است. ازسويي در اين مورد هم سياستهای حاکم بر کشورهای مختلف پيشران بوده است.
تاًكيد بر كارايي انرژي به عنوان سوخت در دسترس همه
اين بار هم مانند سال گذشته بر كارايي انرژي به عنوان سوخت اول و فرصت در دسترس عموم تاًكيد شد. اين فرصتي نيست كه هيچ كشوري بتواند ادعا كند كه فاقد اين منبع است.
تقاضاي مصرف انرژي به كجا ميرود؟
از سويي گزارش اخير شوراي جهاني انرژي[1] بيان ميكند كه تقاضاي سرانه جهاني براي انرژي اوليه تا بيش از سال 2030 به اوج خود خواهد رسيد و پس از آن به سير نزولي خود ادامه خواهد داد و اين در سايهي كارايي حاصل از فنآوريهاي جديد و سياستهاي سختگيرانهتر محقق خواهد شد. با اين ترتيب ايران به عنوان يكي از كشورهاي توليد كننده انرژيهاي فسيلي بايستي خود را براي اين روند جهاني و نيز تعهداتي كه سال گذشته در پاريس سپرده است مهيا سازد.
كشور ما در زمينه سياستها و برنامهها وضعيت نامناسبي ندارد پس بايد تمركز خود را بيشتر بر اجراي سياستها و مقررات تدوين شده بگذارد. فرصتهاي موجود به سرعت ما را به سراشيبي تهديدهاي نه چندان دور خواهد بود.
- World Energy Council (WEC)-1
خلاصه گزارش بازار کارایی انرژی سال 2016 در ادامه مطلب....
فراز سجدهاي
رئيس HSE شركت بهينه سازي مصرف سوخت