یادداشت

تحلیلی بر قیمت فروش بنزین در کشورهای مختلف دنیا

 

حامد حوری جعفری، مشاور مدیرعامل و مسئول هماهنگی قانون اصلالح الگوی مصرف انرژی

فاطمه صادقی، کارشناس ارشد سوخت­های جایگزین در بخش حمل و نقل

 

بطور کلی جذابیت در اجرای طرح­ های بهینه­ سازی مصرف انرژی وابستگی بالایی به قیمت عرضه حامل­ های مختلف انرژی بویژه فرآورده­ های نفتی دارد. در همین رابطه قیمت­ گذاری مناسب بنزین در بخش حمل و نقل علاوه بر توجیه ­پذیرتر ساختن طرح­های بهینه­ سازی، منجر به ترغیب مصرف کننده برای استفاده از سوخت جایگزین گازطبیعی می­شود و تاثیر قابل ملاحظه­ای نیز در کاهش میزان قاچاق این فرآورده ارزشمند به کشورهای همجوار خواهد داشت. باتوجه به اینکه طرح مصوبِ تک ­نرخی بودن بنزین می­ تواند کمک شایانی به مدیریت مصرف نماید و بواسطه اجرای آن می­ توان اشراف بیشتری بر سامانه­ های توزیع سوخت داشت، لذا موضوع تک ­نرخی شدنِ بنزین فرصت خوبی برای تعیین نرخ مناسب عرضه آن نیز محسوب می ­گردد و از اهمیت ویژه­ ای برخوردار است.

دراین راستا مقایسه­ اجمالی قیمت بنزین در کشورهای مختلف دنیا نشان می­ دهد که یکی از علل اصليِ تفاوت قيمتِ فروش بنزين بخصوص در كشورهاي OECD، میزان درصد ماليات متعلقه است (نمودارهای مربوطه). همانگونه که ملاحظه می ­شود مالیات به عنوان یکی از شاخصه ­های اصلی تشکیل دهنده قیمت محسوب می­ گردد. در بين كشورهاي مورد مطالعه بعد از ايران و ونزوئلا، كمترين قيمت فروش بنزين متعلق به كشورهاي غير اروپايي همچون ايالات متحده و مكزيك مي­ باشد، با این حال 15% از کل قيمت بنزین در کشورهای مذکور مربوط به ماليات است. در كشورهاي اروپايي نیز تا حدود 60% از قيمت بنزين مربوط به سهم ماليات است كه اين امر باعث شده اين كشورها داراي گرانترین قيمت بنزين باشند.

علاوه بر بررسي فوق­ الذکر، گزارش­ های منتشر شده توسط آژانس بین­ المللی انرژی نشان مي­ دهد که قیمت متوسط هر لیتر بنزین در سراسر دنیا در شرایط قیمت­ کنونی نفت خام در آگوست 2016، معادل 0.97 دلار است (جدول). نحوه قیمت­ گذاری بنزین نیز نشان می­ دهد که در حال حاضر قیمت فروش هر لیتر بنزین در برخی کشورهای تولیدکننده نفت­ و کشورهای آفریقایی کمتر از قیمت متوسط جهانی و در اکثر کشورهای اروپایی و آمریکای جنوبی، بیش از مقدار متوسط جهانی تعیین شده است.

در همین رابطه بمنظور کنترلِ قاچاق سوخت از یکسو و عرضه داخلی بنزین هم­ تراز با هزینه­ های جهانیِ تولید جهت ایجاد رقابت­ پذیری نسبت به سوخت­ های جایگزین بویژه گازطبیعی از سوی دیگر، محدوده 0.6 دلار بر لیتر (به عنوان حداقل قیمت بنزین در سطح کشورهای همسایه) تا 0.97 دلار بر لیتر (به عنوان قیمت متوسط پایه بنزین در دنیا) برای عرضه بنزین تک نرخی منطقی است. همچنین علاوه بر ضرایب مربوط به عوارض، کارمزد و مالیات ارزش افزوده، برنامه­ ریزی به منظور ایجاد سازوکار قانونی وضع مالیات مستقیم بر بنزین و سایر فرآورده­ های نفتی به عنوان بخشی از درآمدهای دولت نیز ضروری به نظر می­ رسد.

جدول مقايسه قيمت بنزين در 152 كشور مختلف در دنيا در تاريخ 8 آگوست 2016 (دلار بر لیتر)

کویت *

0.21

گرجستان *

0.77

لهستان *

1.13

عربستان سعودی

0.24

ارمنستان

0.79

ماداگاسكار

1.14

ترکمنستان

0.28

مکزیک *

0.81

مالی

1.15

الجزایر

0.28

فیلیپین *

0.82

بلیز

1.15

اکوادور

0.39

ازبکستان

0.83

برزیل *

1.15

قطر

0.4

لیبریا

0.84

لیتوانی *

1.17

ایران

0.4

تانزانیا *

0.85

سنگال

1.17

بحرین

0.42

تایلند *

0.86

لتونی *

1.17

قزاقستان *

0.42

پرو *

0.87

ژاپن *

1.17

عمان

0.43

نیکاراگوئه *

0.87

مجارستان *

1.17

مالزی *

0.43

کانادا *

0.87

استونی *

1.17

امارات  *

0.44

نپال *

0.88

آرژانتین *

1.18

نیجریه

0.51

سری لانکا*

0.88

رومانی *

1.18

آذربایجان*

0.52

باهاما

0.88

لوکزامبورگ *

1.19

بولیوی *

0.53

نیجر

0.89

گامبیا

1.21

 توباگو

0.53

غنا *

0.89

صربستان *

1.21

افغانستان

0.55

اوکراین *

0.89

اتریش *

1.23

برمه

0.57

استرالیا*

0.9

موریتانی

1.24

قرقیزستان *

0.58

آفریقای جنوبی*

0.9

اسپانیا*

1.25

روسیه*

0.58

 کنگو

0.92

آلبانی *

1.26

اندونزی *

0.59

کنیا *

0.92

قبرس *

1.27

بلاروس

0.59

چین *

0.92

زیمبابوه

1.27

ونزوئلا

0.6

دومینیکا

0.93

کره جنوبی*

1.29

پاکستان *

0.61

هندوراس *

0.93

اسلوونی *

1.31

پورتوریکو

0.62

اوگاندا *

0.94

کرواسی *

1.31

عراق

0.62

هند *

0.94

سنگاپور *

1.33

ایالات متحده آمریکا*

0.63

آنگولا

0.95

کوبا

1.34

مالدیو

0.64

مغولستان

0.95

اسلواکی *

1.34

لبنان *

0.66

آروبا *

0.96

نیوزیلند*

1.34

سیرا لئون

0.67

ساحل عاج*

0.96

اروگوئه *

1.36

کلمبیا *

0.68

گینه

0.98

لیختن اشتاین

1.38

بوتسوانا

0.69

جامائیکا *

1

بلژیک *

1.39

ویتنام *

0.7

اردن *

1.01

ایرلند*

1.42

لسوتو

0.7

بورکینافاسو

1.02

باربادوس

1.42

مصر*

0.7

سوریه

1.03

انگلستان*

1.42

یمن

0.72

زامبیا *

1.03

فرانسه*

1.43

پاناما *

0.72

مراکش *

1.03

آلمان *

1.43

تونس

0.73

بوسنی و هرز. *

1.03

مالت *

1.43

تاجیکستان

0.73

پاراگوئه

1.05

تركيه

1.46

موزامبیک

0.74

کاستاریکا*

1.05

سوئیس*

1.48

گواتمالا *

0.74

موریس *

1.05

فنلاند *

1.51

تایوان *

0.75

مقدونیه *

1.06

 پرتغال*

1.51

اتیوپی

0.75

سنت لوسیا

1.06

سوئد*

1.53

سوازیلند *

0.75

کامرون

1.07

فلسطين اشغالي*

1.54

السالوادور *

0.75

لائوس

1.09

یونان *

1.57

توگو

0.76

مالاوی *

1.09

دانمارک *

1.58

کامبوج

0.76

بلغارستان *

1.1

ایتالیا *

1.6

چاد

0.76

آندورا *

1.11

هلند*

1.62

سودان

0.76

بنگلادش

1.11

ایسلند *

1.62

هائیتی

0.77

شیلی*

1.12

 موناکو

1.64

 در كشورهاي با علامت * قيمت هفتگي تغيير مي كند

نروژ *

1.79

 

هنگ کنگ

1.83

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

آدرس

تهران ، ميدان ونك ، خيابان ملاصدرا ، خيابان شيرازي شمالي ، خيابان دانشور شرقي، پلاك 23
صندوق پستي: 1477-19395

پست الکترونیک: این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
كدپستي: 1991813941 

ارسال نظرات و پیشنهادات:این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
تلفن : 6-88604760

فكس : 88604829