می دانیم که طبق مقررات ملی ساختمان در ساختمان های عمومی، استفاده از سیستم های گرمایشی مرکزی نظیر موتورخانه به عنوان بهترین گزینه معرفی شده است و مبحث 17 مقررات ملی ساختمان فقط درصورتیکه تامین هوای احتراق از بیرون انجام گیرد، استفاده از سیستم های گرمایشی موضعی نظیر پکیج های فن دار و بخاری های هرمتیک را در ساختمان های عمومی نظیر مدارس، ادارات دولتی و حتی ساختمان های مسکونی بیش از ده واحد مجاز اعلام کرده است.
نکته دیگری که درخور تامل است بحث اقتصادی بودن سیستم گرمایشی است. از اینرو همواره طراحان در انتخاب سامانه گرمایشی مرکزی یا موضعی، علاوه بر مقررات ملی ساختمان همواره مسایل اقتصادی را در طراحی خود در نظر می گیرند و سیستم گرمایشی را انتخاب می کنند که از بعد مالی، بهترین توجیه اقتصادی را داشته باشد.
بدیهی است در مدارسی که تعداد کلاس های درس آنها کم می باشد استفاده از موتورخانه مرکزی توجیهی ندارد. به عنوان مثال استفاده از موتورخانه و حتی مجموعه پکیج و رادیاتور در مدرسه ای با دو یا سه کلاس درسی در یک روستا به واسطه هزینه های ساخت و اجرا و حتی تعمیرات آنها به هیچ وجه مقرون به صرفه نیست. بنابراین در مدارس دارای کمتر از پنج کلاس درس استفاده از بخاری هرمتیک هوشمند راندمان بالا یا پکیج فن دار می تواند گزینه بسیار بهتری باشد و طراحان معمولا بین این دو گزینه، بررسی فنی و اقتصادی خود را انجام می دهند.
اما در مدارسی با تعداد سه کلاس درس یا کمتر به خصوص در مناطق محروم ، دور افتاده یا روستاها استفاده از بخاری هرمتیک هوشمند راندمان بالا در مقایسه با پکیج فن دار به دلایل زیر ارجحیت دارد:
- به دليل وجود املاح زياد در آب در برخي از اقليم هاي آب و هوايي كشور ، رسوب گرفتگي باعث تخريب مبدل حرارتي پكيج ها مي شود و اين قطعه، گران قيمت مي باشد.
- در مدارس به دليل عدم نياز به استحمام و حتي نياز كمتر به آب گرم مصرفي در مقايسه با منازل مسكوني، استفاده از پكيج براي تامين آب گرم توجيه ندارد و بیشتر گرمایش موردنظر است. لذا تامین گرمایش از طریق بخاری هرمتیک هوشمند راندمان بالا به جای مجموعه پکیج و رادیاتور به لحاظ اقتصادی و مصرف گاز کمتر توجیه پذیرتر است.
- كندن زمين و اجراي لوله كشي آب براي شوفاژ به صورت توكار در مدارس دشوار است و اجراي لوله كشي روكار در برخي از مناطق سردسير ممكن است به تركيدگي لوله به واسطه انجماد آب منجر گردد.
- در مجموعه پکیج و رادیاتور، بخش کمی از آب گرم در حال گردش در پكيج تبخير مي گردد. (لذا بخاری هرمتیک هوشمند به واسطه صرفه جويي در آب گرم ارجحیت پیدا می کند)
- براي جلوگيري از يخ زدن آب، پكيج بايد همواره روشن باشد درصورتيكه در مورد بخاري هرمتیک هوشمند مي توان در ساعات حضور دانش آموزان بخاري را روشن نمود و در بقيه ساعات بخاري ها را خاموش كرد.
- عمر پكيج كمتر از بخاري و نیاز به تعميرات آن معمولا بيشتر است.
- سرويس كاري، تعميرات و نگهداري پكيج در مدارس دشوار است. به علاوه در روستاها دسترسی به تعمیرکار حاذق پکیج و قطعات یدکی دشوار است.
- در برخي مدارس، در اثر قطع برق پكيج خاموش شده و تركيدگي لوله ها مشاهده شده است.
- مهمتر از همه آنکه با توجه به برآورد هزینه های طراحی، خرید، نصب و اجرا ، در مدارس با تعداد کلاس های اندک، هزینه اجرای سیستم پکیج و رادیاتور بیشتر از بخاری هرمتیک هوشمند راندمان بالا می باشد.
محمدرضا فجرک، رئیس امور بهینه سازی لوازم خانگی و تجاری
