با هدف توسعه همه جانبه و پایدار بخش انرژی، در «سند ملی راهبرد انرژی کشور» (مصوب 1395)، مقرر شده است شدت انرژی کشور تا پایان سال 1420 به نصف کاهش یابد.
با توجه به بررسی های انجام شده در شرکت بهینه سازی مصرف سوخت در خصوص پتانسیل طرح های موجود و نیز محدودیت های مالی دولت در راستای سرمایه گذاری و حمایت از این طرح ها، تحقق این هدف جز با مشارکت و عزم ملی و بهره مندی از همه ظرفیتهای نوآورانه علاوه بر طرح های اجرایی در دست پیگیری، مقدور نخواهد بود. در چنین شرایطی جانشانی صحیح، حمایت و برنامه ریزی منسجم برای بازیگران پراکنده و در برخی مواقع ناهماهنگ در حوزه مصرف انرژی در قالب اکوسیستم بهینه سازی انرژی، میتواند موجب شکل گیری همافزایی و دستیابی به نتایج مطلوب گردد.
مقصود از اکوسیستم بهینه سازی انرژی، مجموعه عناصر و بازیگران زیست بوم بهینه سازی انرژی و ارتباط بین آنها است. این اکوسیستم شامل عناصر و بازیگران متعددی است و در شرایط فعلی که بهینه سازی مصرف انرژی در کشور با چالشهای متعددی مواجه است، بازیگرانی که دارای نقشهای نوآورانه باشند میتوانند به ایفای نقشهای موثرتری بپردازند. فراتر رفتن از ساختارهای قبلی و تقویت و ترویج فناوری های برافکن که بواسطه نوآوری صورت میپذیرد، میتواند منتج به دستاوردهایی شود که در اهداف اجرایی برنامههای گذشته، متصور نبودهاند.
با توسعه شرکت های نوپا، نوآورانه و اکوسیستم های استارت آپی در سال های اخیر، علاوه بر توجه بـه حـوزه هـایی کـه بازگشـت سـریع اقتصادی داشته اند و با مدل های کسب وکار جدید توانسته اند خدمات و ارزش های جدیدی را با بهرهوری بالاتر و با قیمت پـایین تـر بـه مشـتریان عرضه کنند، روند روبه رشدی از استارت آپهایی دیده می شود که با تمرکز بر حل مسائل و چالش های کلیـدی زنـدگی امـروزی، عـلاوه بـر ارائه راه حل های خلاقانه مبتنی بر مدل های کسب وکار جدید، به حل این مسائل و چالش ها کمک های شایان توجهی کرده اند. چنین ظرفیتی قابل بکارگیری در اکوسیستم نوآورانه بهینه سازی مصرف انرژی نیز میباشد.
با توجه به اینکه یکی از چالشهای مطرح در کشور، چالش بهینهسازی مصرف انرژی است، ایجاد یک اکوسیستم نوآورانه در قالب تقویت و اصلاح اکوسیستم موجود، میتواند زمینهساز فعالیت اثربخش شرکتهای نوپا بوده و به حل بخش مهمی از چالش مذکور منتهی شود.
شرکت بهینهسازی مصرف سوخت نیز با توجه به جایگاه حکمرانی خود، در نظر دارد از طریق واکاوی تجارب ایجاد اکوسیستمهای بهینهسازی انرژی در دنیا و طراحی الگوی بومی برای کشور، به ایفای نقشی حمایتی و تسهیل گری خود در این زمینه بپردازد.
عقیل براتی رئیس پژوهش و فناوری
محمد علی مانیان کارشناس پژوهش و فناوری