طی سال های اخیر یکی از معظلات مهم کشور مصرف سوخت بی رویه و آلودگی منتشر شده از خودروهای می باشد. براساس نتایج آزمون های مراجع رسمی در سال 1396، متوسط مصرف سوخت خودروهای صفر کیلومتر تولید داخل برابر با 7/7 لیتر در هر صد کیلومتر می باشد که این میزان در خودروهای روز دنیا (در سال 2016) که از فناوری های نوین کاهش مصرف سوخت و آلاینده ها استفاده می نمایند، به طور متوسط برابر  با 5/5 لیتر معادل بنزین در هر 100 کیلومتر می باشد و این در حالی است که در گزارش ارائه شده توسط نهاد بین المللی کارایی انرژی، برای دستیابی به متوسط میزان 4/4 لیتر معادل بنزین در هر 100 کیلومتر در سال 2020، به طور متوسط سالانه 6/3 درصد کاهش مصرف سوخت، لازم است. این امر نشان دهنده لزوم اقدام عاجل در ارتقای فناوری تولید خودروهای داخلی می باشد.

یکی از مهمترین راه حل های پذیرفته شده در دنیا بکارگیری فناوری های جدید در طراحی و تولید قوای محرکه با سطح مصرف سوخت و آلایندگی بسیار پایین می باشد و در حال حاضر فاصله فناوری موتورهای تولیدی داخلی با فناوری های روز دنیا دو تا سه دهه می باشد.

با توجه به موارد فوق مقدمات اجرای پروژه طراحی، توسعه و ساخت خانواده موتور کم مصرف یورو 6 با هدف اصلی کاهش متوسط میزان مصرف سوخت خودروهای داخلی به حداکثر 5 لیتر و ارتقای سطح آلایندگی آنها به سطح استاندارد یورو 6 توسط بخش خصوصی دانش بنیان در دستور کار قرار گرفت و در چارچوب ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، پیشنهاد طراحی و تولید موتور سه سیلندر کم مصرف از طرف وزارت نفت به شورای اقتصاد ارائه شد.

هدف اصلی این طرح، توسعه و تولید خانواده قوای محرکه بر اساس استانداردهای روز دنیا در داخل کشور با توانایی پاسخگویی به نیازهای داخلی (برای محدوده خودروهای سواری تولیدی در داخل کشور شامل کلاس های A، B و C) است. در این طرح  آخرین روند فناوری جهان در توسعه قوای محرکه بنزینی و پایه گازسوز به منظور کاهش مصرف سوخت و آلاینده‌ها با محوریت فناوری های پاشش مستقیم سوخت و توربوشارژر مورد استفاده قرار می گیرد. کلیه خودروسازان معتبر دنیا طی سالهای اخیر این فناوری ها را بکار گرفته اند.

موتورهای فعلی تولیدی برای خودروهای سواری در کشور، در بازه توانی 113-57 اسب بخار و بازه گشتاوری 148-101 نیوتن‌متر می‌باشند و حجم این موتورهای 4 سیلندر بین 4/1 تا 8/1 لیتر با مصرف سوخت 2/7 تا 8/12 لیتر در 100 کیلومتر می‌باشد. این فاصله بسیار زیاد با میانگین مصرف سوخت خودروها در دنیا بیانگر بیش از 2 دهه عقب‌ماندگی در این عرصه است. بر طبق اطلاعات واصله نیز تاکنون دو خودروساز بزرگ کشور فعالیتی را در راستای طراحی و توسعه موتورهای نسل جدید آغاز ننموده‌اند و آخرین موتور طراحی شده در کشور (EF7) نیز با حجم 7/1 لیتر و مصرف سوخت 8 لیتربر100 کیلومتر، اگرچه دارای تکنولوژی نسبتا" به روزی است اما در دنیا جزو موتورهای پرمصرف محسوب می‌شود.

 خانواده موتور جدیدی که برای طراحی و ساخت انتخاب شده است طی 3 سال متوالی (2012-2015) بهترین موتور دنیا شناخته شده است. این موتور به صورت خانواده موتورهای بنزینی و پایه گازسوز می‌باشد که همگی دارای یک هسته ثابت بوده و صرفاً با تغییرات در اجزاء جنبی، توان موتور از  75 الی122 اسب بخار قابل تغییر است. به بیان دیگر تمام خودروهای تولیدی فعلی و آتی کشور می توانند از یک نوع موتور استفاده کنند. این موتور دارای حجمی برابر با یک لیتر بوده و از نظر سطح آلایندگی معادل یورو 6 می باشد (در حال حاضر استاندارد سطح آلایندگی کشور معادل یورو 4 است) و مصرف سوخت آن در 100 کیلومتر بین 7/4 تا 5 لیتر است.

در این طرح به ازای اسقاط یک دستگاه خودرو فرسوده و تحقق پلاک شدن هر خودروی کم‎مصرف بنزینی، بازپرداخت صرفه‎جویی سوخت محقق شده تا سقف 2/131 دلار سالانه و در مدت 5 سال به سرمایه‎گذاران عامل‎صرفه‎جویی/ تولیدکنندگان، انجام می پذیرد که با اجرای کامل طرح (جایگزینی 500 هزار دستگاه خودروی داخلی با قوای محرکه کم مصرف با خودروهای فرسوده)، میزان کل صرفه جویی سوخت و در نتیجه بازپرداخت با سرمایه گذار/ سرمایه گذاران عامل صرفه جویی، 328 میلیون دلار خواهد بود.

با اجرای این طرح حدود 2 میلیارد لیتر در مصرف بنزین صرفه‎جویی خواهد شد و از این طریق حداقل 9/3 میلیون تن از انتشار گاز دی‎اکسیدکربن کاسته خواهد شد. پرداخت منابع حاصل از صرفه‎جویی سوخت به سرمایه‎گذار/ سرمایه‎گذاران مجری طرح یا شرکت‎های خودروساز داخلی، به شرط جایگزینی یک دستگاه خودروی جدید با قوای محرکه کم مصرف یا پلت فرم‎های جدید با قوای محرکه موضوع این طرح با یک دستگاه خودروی فرسوده، پس از تایید شرکت بهینه‎سازی مصرف سوخت در بازه‎های زمانی سه ماهه قابل پرداخت خواهد بود.

کورش هاشمی / رئیس امور فناوری های خودروهای سبک شرکت بهینه سازی

پروانه غریبی / کارشناس ارشد سیستم حمل ونقل جاده ای و ترافیک شرکت بهینه سازی

نوشتن دیدگاه