وزیر نفت در واکنش به انتقادهای اخیر گفت: ما وظیفهمان را انجام و جواب میدهیم، زبان ما قطع نشده است، اگر بعضی وقتها سکوت میکنیم بهدلیل مصلحت کشور است، کسی که میخواهد خدمت کند به آرامش نیاز دارد.
به گزارش خبرنگار شانا، بیژن زنگنه امروز (دوشنبه، سوم شهریورماه) پس از آیین بهرهبرداری رسمی از طرحهای ملی وزارت نفت در جمع خبرنگاران درباره انتقادهای اخیر به عملکردش و اعتقاد نداشتن به پالایشگاهسازی اظهار کرد: منتقدان پس از یک عمر خدمت در جمهوری اسلامی موارد بسیاری به ما میگویند، اما ما تحمل میکنیم، میشنویم و چارهای هم نداریم، زیرا آدمی که باری سنگین بر دوش دارد ممکن است حرفهای زیادی بشنود اما حرف نمیزند.
وی افزود: این نیست که من زبان ندارم، اما خیلی وقتها به دلیل مصلحت کشور باید سکوت کنم.
خون دل خوردیم تا «ستاره خلیج فارس» پالایشگاه شد
وزیر نفت درباره انتقادها مبنی بر اعتقاد نداشتن به پالایشگاهسازی هم با بیان اینکه مخالفت با پالایشگاهسازی اتهام بیدلیل و شایع است، توضیح داد: بنیان پالایشگاه ستاره خلیج فارس در زمان من گذاشته شده و اسنادش هم موجود است. افزایش ظرفیت پالایش پالایشگاههای داخلی را نیز شاهد هستید، چه فردی پالایشگاه بندرعباس را به ظرفیت نهایی رسانده است؟! ظرفیت روزانه پالایش نفت کشور اکنون ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه است.
وی با اشاره به اینکه آغاز و پایان پالایشگاه ستاره خلیج فارس کار ما بوده است، ادامه داد: اگر این دولت نبود حتی یک واحد پالایشگاه ستاره خلیج فارس هم عملیاتی نمیشد و این پیشرفتها و کارها با مدیریت جلو رفت، خون دل خوردیم تا این پالایشگاه به نتیجه رسید. هر فردی میخواهد افتخار آن را نصیب خود کند میتواند این کار را بکند، خدا و هر انسان منصف و متخصصی میداند آغاز روند اجرای پروژه ساخت پالایشگاه ستاره خلیج فارس در دولت اصلاحات بود و در این دولت پایان یافت. بخش نخست این پالایشگاه نیز در دولت یازدهم و دو بخش دیگر آن در دولت دوازدهم عملیاتی شد و اکنون نیز ظرفیت آن نیز افزایش یافته که آن هم کار ما بوده است.
اگر ما به پالایشگاه سازی اعتقاد نداشتیم...
زنگنه به طراحی فراگیر پالایشی سیراف هم اشاره کرد و با بیان اینکه طراحی این مجموعه نیز کار ما بوده است، تصریح کرد: اگر ما به پالایشگاهسازی اعتقاد نداشتیم چطور ۳۶۰ هزار بشکه میعانات گازی برای پالایشگاههای سیراف اختصاص دادیم؟ اگر اعتقادی به زنجیره خوراک نداشتیم چگونه در تأمین بنزین مورد نیاز کشور خودکفا شدیم.
وی با بیان اینکه درباره قانون پتروپالایشگاهها برخی میگویند من در مجلس مخالف این طرح بودم، سندشان چیست، افزود: پس از تصویب قانون ما بلافاصله آییننامههای آن را تصویب کردیم و اکنون نیز همه فرآیندهای آن پایان یافته است. مجموع درخواست متقاضیان ساخت پالایشگاه و پتروپالایشگاه برای خوراک نفت خام و میعانات گازی یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه است که عمدتاً از سوی دولتیها و نیمه دولتیهاست و از آنجا که این افراد به مصالح ملی فکر میکنند وارد این طرح شدهاند، یعنی بازهم در اینجا بخش خصوصی واقعی استقبال نکرده است.
وزیر نفت گفت: هیئت امنای صندوق توسعه ملی باید زمانبندی تعهدهایی را که میتواند بپذیرد طبق آییننامه اجرایی به ما اعلام کند که ما بر مبنای آن مجوزها را ارائه دهیم.
عدهای به دنبال تخریب هستند
زنگنه با اشاره به اینکه بهتازگی یکی از خبرگزاریها نوشته بود وزارت نفت فرصت بهرهگیری از بورس و بازار سرمایه در تأمین مالی طرحهای پتروپالایشی را از دست داده است، تصریح کرد: احتمالاً این فرد نه متوجه بورس میشود، نه میداند تأمین مالی چیست؟ قانون پتروپالایشگاهها ناظر بر تأمین مالی نیست، فقط تنفس خوراک دارد که آن هم پس از تکمیل پالایشگاههاست.
وی با بیان اینکه عدهای به دنبال تخریب هستند و اینگونه القا میکنند که همه بدیها مال ماست، تصریح کرد: البته هر کجا که لازم باشد جواب میدهیم و زبانمان قطع نشده است، اما اگر سکوت میکنیم به دلیل مصلحت کشور است، زیرا نان ما برخلاف عدهای در دعوا به دست نمیآید و فردی که میخواهد خدمت کند به آرامش نیاز دارد.
نمیشود هر کسی نمیتواند کارش را انجام دهد بگویند وزیر نفت نگذاشت
وزیر نفت با تأکید بر اینکه ما به پالایشگاهسازی اعتقاد داریم و بیش از یک میلیون بشکه برای ساخت پالایشگاه مجوز دادیم، اما کسی به فکر توسعه پالایشگاه نیست، به پروژه ساخت پالایشگاه جاسک اشاره کرد و گفت: مجوز ۳۰۰ هزار بشکهای ساخت پالایشگاه جاسک را یک شرکت وابسته به یکی از نهادهای حاکمیتی گرفته است و بیش از هفت سال هم مجوز دارد. چرا اجرا نمیکند؟ پالایشگاه آناهیتا چرا اجرا نمیشود؟ آنهایی که توسعه این پالایشگاهها به آنها سپرده شد پاسخ دهند. طرحهای پتروشیمی جنوب فارس چرا اجرا نمیشود؟ من مانع آن شدم؟!
زنگنه با بیان اینکه بهطور حتم مشکلاتی هست که آنها این طرحها را اجرا نمیکنند، تصریح کرد: نمیشود هر کسی نمیتواند کارش را انجام دهد بگویند وزیر نفت نگذاشت ما کار کنیم و اعتقادی نداشت.
وی ادامه داد: اگر چهار برابر شدن صادرات فرآورده، جلوگیری از خامفروشی نیست پس چیست؟ صادرات فرآوردههای نفتی در سال ۹۸ نسبت به سال ۹۱ چهار برابر شده است که ناشی از توسعه پالایشگاهها و جایگزینی مصرف داخل با گاز است. این اگر افتخار نیست پس چیست؟
وزیر نفت تصریح کرد: آیا تخصیص خوراک به پتروشیمیها خامفروشی است یا نیست؟ اگر درآمد پتروشیمی از ۱۱ میلیارد دلار در سال ۹۲ به ۲۵ میلیارد دلار تا سال ۱۴۰۰ میرسد جلوگیری از خامفروشی نیست؟
سندتان کجاست؟
وزیر نفت درباره انتقاد نسبت به صنایع پاییندست پتروشیمی هم با بیان اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) مسئول صنایع پاییندستی است و ما اگر کاری در این زمینه انجام میدهیم کمک است، افزود: هماکنون بیش از ۵ میلیارد دلار خوراک به پاییندست پتروشیمی و ۵ میلیارد دلار خوراک به پاییندست بخش پالایشی تحویل میشود. کدام صنعت مشابه این صنعت در کشور وجود دارد؟
زنگنه گفت: یک روز در این سالها، آیا در تأمین سوخت کشور اختلال ایجاد شد؟!
وی درباره قاچاق سوخت هم با بیان اینکه عدهای میگویند روزانه ۴۰ میلیون لیتر بنزین سوخت قاچاق میشود که این عدد غیرقابل باور است، تصریح کرد: عدهای میگویند کارت هوشمند بنزین را حذف کردید دهها میلیارد تومان ضرر زدید. سند این ادعا کجاست؟ چگونه محاسبه کردید؟ سندتان و محاسبهتان را ارائه دهید.
زنگنه ادامه داد: کجا من کارت هوشمند سوخت را حذف کردم؟ کارت هوشمند بنزین همیشه بوده اکنون نیز هست. آنجا که کارت هوشمند سوخت بوده و هست گازوئیل بوده که بیشترین قاچاق سوخت را دارد. من که مسئول مبارزه با قاچاق سوخت نیستم؟
کاهش ۲۳ درصدی مصرف سوخت مایع در نیروگاهها
وزیر نفت درباره گازرسانی به نیروگاهها نیز گفت: در سال ۹۲، ۴۳ درصد سوخت نیروگاهها بهصورت مایع تأمین میشد، ارزش آن مقدار سوخت مایع براساس قیمتهای آن زمان ۱۸ میلیارد دلار بود، اما در چند سال گذشته (در دولت تدبیر و امید) با اینکه تقاضای سوخت نیروگاهها سالانه ۴ تا ۵ درصد اضافه شده است، اما سهم سوخت مایع در سبد سوخت نیروگاهها به حدود ۱۰ درصد رسیده است؛ در روزهایی از سال که شاهد کاهش شدید دمای هوا هستیم، تنها جایی که میتوانیم تراز مصرف را کنترل کنیم، نیروگاهها هستند، زیرا بسیاری از نیروگاهها قادر هستند از هر دو سوخت گاز و مایع استفاده کنند.
وی ادامه داد: دو سوخته بودن نیروگاهها به ما این امکان را میدهد در بعضی از فصول سال که امکان قطع گاز مصرفی خانوارها را نداریم سوخت گاز آنها را قطع کرده و به جای آن سوخت مایع تحویل دهیم که این موضوع هم طبیعی بوده و در طراحی شبکه گاز و طراحی تراز گاز نیروگاهها نیز لحاظ شده است.
زنگنه با بیان اینکه نیروگاهها هماکنون ذخیره خوبی از نظر سوخت مایع دارند، گفت: همه نیروگاههای ما جز نیروگاههای کنارک و چابهار به شبکه گاز متصل هستند و نیروگاه زرند که از نیروگاههای قدیمی کشور به شمار میآید در حال انجام تغییرات لازم برای دوسوخته شدن است.
نیاز ۱۳۰ میلیون مترمکعبی ترکیه به گاز
وزیر نفت درباره کشف یک ذخیره گازی در ترکیه و ادعاهایی مبنی بر بینیازی این کشور از گاز ایران توضیح داد: پیش از هر موردی باید به این موضوع توجه داشته باشید که باید اعداد دقیق را در این باره در اختیار ما قرار دهند. اعدادی که ازسوی مراجع فنی بینالمللی تأیید شود، آنچه اعلام شده این بود که این ذخیره ۳۲۰ میلیارد مترمکعب گاز دارد حال اگر این ۳۲۰ میلیارد مترمکعب گاز درجا باشد، گاز قابل برداشت آن حدود ۲۲۰ تا ۲۳۰ میلیارد مترمکعب میشود.
وی ادامه داد: اگر این عدد را تقسیم بر ۲۰ سال و ۲۰ سال را هم تقسیم بر ۳۶۵ روز کنید، روزی ۳۰ تا ۳۵ میلیون مترمکعب گاز میشود. از سوی دیگر باید به این موضوع هم توجه داشته باشید که سرمایهگذاری در دریا با عمق ۲ هزار متر هم گران بوده و هم به فناوری بالایی نیاز دارد که انشاءالله ترکیه با سرعت آن (سرمایهگذاری و توسعه) را انجام میدهد.
زنگنه تصریح کرد: اگر اعداد دقیق باشد، میتوان روزانه ۳۰ میلیون مترمکعب گاز تولید کرد که این مقدار هم برای ترکیه مهم است، اما براساس اطلاعاتی که داریم نیاز روزانه ترکیه به گاز ۱۳۰ میلیون مترمکعب است که بیشتر این مقدار را به نسبت ۲.۵ به یک از روسیه و ایران و مقدار کمی از جمهوری آذربایجان وارد میکند.
مجموع صادرات سالانه گاز، ۱۶ میلیارد مترمکعب
وزیر نفت درباره مجموع سالانه صادرات گاز ایران نیز گفت: امسال مجموع صادرات گاز ما به ۱۵ تا ۱۶ میلیارد مترمکعب میرسد، البته ترکیه همانطور که میدانید ۲ تا ۲.۵ ماه به دلیل حادثهای که بهوجود آمده بود گاز دریافت نکرد، به عراق هم روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز صادر میشود که در زمستان گاز کمتری از ما میخرند، به ارمنستان هم مقداری گاز صادر میکنیم، برای صادرات گاز به پاکستان هم اعلام آمادگی کردهایم اما آنها از ایران گاز خریداری نمیکنند.
وی درباره صادرات گاز بهصورت گاز طبیعی مایعشده (الانجی) نیز توضیح داد: به دلیل اعمال تحریمها نتوانستیم واحدهای الانجی خود را توسعه دهیم، اما به دنبال ساخت واحدهای مینی الانجی رفتیم که از نظر فناوری عملی بود، منتها هماکنون به دلیل پایین بودن قیمت الانجی، بخش خصوصی علاقهای به سرمایهگذاری در واحدهای مینی الانجی ندارد و برای بخش خصوصی هم ساخت این واحدها توجیه اقتصادی ندارد.
زنگنه با بیان اینکه به دنبال استفاده از واحدهای مینی الانجی برای مصارف داخلی هستیم و راهآهن و لوکوموتیوها بهترین محل مصرف برای مینی الانجیها هستند، گفت: گاز را میتوانیم در ایستگاههای راهآهن به الانجی تبدیل کرده و به آنها تحویل دهیم، این موضوع سبب میشود تا آنها دیگر گازوئیل مصرف نکنند که برای ما صرفه اقتصادی دارد. درباره استفاده کامیونها از واحدهای مینیالانجی برای سوخت خود نیز مذاکراتی داشتهایم.
وی با بیان اینکه اولویت نخست برای استفاده از واحدهای مینی الانجی لوکوموتیوها هستند، افزود: میتوانیم چند واحد مینیالانجی در ایستگاههای راهآهن بسازیم که در حال مذاکره با شرکت راهآهن هستیم، ضمن اینکه با وزارت راه و شهرسازی هم توافقهایی داشتهایم. البته هر کدام از ما وظایفی در این باره دارد، ما (وزارت نفت) باید سرمایهگذاران را برای انجام این کار تشویق کنیم و مشوقهایی به آنها بدهیم و راهآهن هم باید مخازن الانجی روی لوکوموتیوها و کنار ورودی بسازد و سوخت دیزلها را اصلاح کند.
پارس جنوبی دیگری نداریم
زنگنه درباره افتتاح رسمی خط لوله ششم سراسری و اهمیت آن توضیح داد: خطوط لوله ششم و نهم سراسری بهمنظور پایداری شبکه انتقال و صادرات ساخته شده است. با ساخت این خطوط، از نظر پایداری انتقال، دیگر همه اتکایمان به خطوط منطقه مرکزی نیست و حداقل از دو طریق میتوان به مراکز متصل شد. البته استان خوزستان هم از جمله مناطقی است که با کمبود گاز روبهروست که این خط مشکل این استان را حل میکند، ضمن اینکه امکان صادرات گاز به عراق را از دو مسیر برای ما فراهم کرد.
وی از دیگر اقدامهای اثرگذاری در چند سال گذشته برای پایداری شبکه گاز به اتصال خط دامغان - نکا - ساری و تقویت شبکه گازرسانی گیلان اشاره کرد و گفت: فعالیتهایی که برای پایداری شبکه انتقال گاز انجام میشود باید استمرار داشته باشد تا متناسب با نیازها و تقاضای گاز در مناطق مختلف اطمینان داشته باشیم شبکه ما جواب میدهد، در واقع تنها توجهمان به تولید نباشد.
وزیر نفت با تأکید دوباره بر صرفهجویی در مصرف گاز تصریح کرد: ما پارس جنوبی دیگری در کشور نداریم که توسعه دهیم، ما باید همین منابع گازی را که در اختیار داریم بهینه مصرف کنیم تا بتوانیم کشور را توسعه دهیم.
زنگنه با اشاره به اینکه مصرف گاز خانگی، صنایع و نیروگاههای ما بسیار بالاست که باید کنترل شود، افزود: بازده نیروگاهها میتواند تا حداقل ۵۰ درصد افزایش یابد. در واقع با همین مقدار گازی که تحویل میگیرند بیش از ۵۰ درصد میتوانند برق تولید کنند که مشروط به بهبود بازده، خروج نیروگاههای قدیمی از مدار و سیکل ترکیبی کردن نیروگاههای موجود است.
امتیازی به چینیها ندادیم
وزیر نفت درباره تعیین تکلیف میدان گازی فرزاد بی هم با بیان اینکه قرارداد این میدان بهزودی امضا میشود، در پاسخ به این پرسش که پس از انتشار خبری مبنی بر تفاهم ۲۵ ساله ایران و چین گفته شد چینیها از پروژههای نفتی ایران کنار گذاشته شدهاند، گفت: من متوجه نمیشوم چرا در این کشور درباره چین اینقدر حساسیت ایجاد شده است. به نظرم این حساسیت را خارجیها در مردم ایجاد کردهاند. یکبار هم گفتهام هر فردی که ادعا میکند تفاهمنامه که با چین امضا کردهایم خیلی بد و یکطرفه است خودش بیاید و همان تفاهمنامه را با ما امضا کند، اگر انگلیسیها میگویند این تفاهمنامه بد است خودشان بیایند عین همان تفاهمنامه را با ما امضا کنند.
وی تأکید کرد: ما در بحثهای نفتی به جایی امتیازی ندادهایم، دو طرف اظهار تمایل کردند که با هم کار کنند. حاضریم با افراد متمایل به فعالیت در بخش نفت، گاز و پتروشیمی کار کنیم، اما درباره چین نه ما تعهدی کردیم و نه آنها، هر دو ابراز تمایل و علاقه برای همکاری داشتیم.
زنگنه تصریح کرد: پیشتر هم گفتهام هر کشوری به جز رژیم صهیونیستی اگر بخواهد میتواند بیاید و با ما کار کند. من رئیس دولت نیستم، اما میگویم. مگر آنها نمیگویند خیلی امتیاز دادید، خودشان بیایند و مانند همان تفاهمنامه را با ما امضا کنند، تنها نام آن کشور را برمیداریم و نام آنها را به جای آن مینویسیم.
گاز مایع و توزیع آن میان خانوارها
وزیر نفت درباره توزیع گاز مایع (الپیجی) هم با اشاره به اینکه هماکنون حدود ۵ درصد از جمعیت کشور ما که شامل ۴ میلیون نفر (۱.۳ میلیون خانوار) میشود از گاز طبیعی استفاده نمیکنند، تصریح کرد: اگر به هر خانوار ماهانه سه کپسول (هر کپسول ۱۱ کیلو) تخصیص داده شود ماهانه ۴۳ هزار تن میشود، ما اکنون روزانه ۵ هزار تن کپسول توزیع میکنیم، اما کم میآید.
وی با بیان اینکه ما تضمین کردهایم گاز خانوارهایی را که به شبکه گاز دسترسی ندارند تأمین کنیم، ادامه داد: نیاز این خانوارها با روزی ۱۵۰۰ تن کپسول تأمین میشود، اما روزانه ۵ هزار تن میان آنها توزیع میکنیم. باید مطمئن شویم حداقل این سه کپسولی را که ماهانه در اختیار خانوارها قرار میدهیم به دست مصرفکنندگان واقعی برسد، از این رو در حال تأسیس شبکهای برای توزیع الپیجی هستیم.
زنگنه با بیان اینکه این خانوارها افزون بر دریافت ماهانه سه کپسول که مختص پختوپز است ماهانه برای گرمایش نیز سوخت مایع دریافت میکنند، افزود: اما مسئله این است که ما هرچقدر هم گاز مایع توزیع میکنیم همچنان با کمبود روبهرو میشویم از این رو این بخش نیازمند مدیریت است، نمیگویم همه اینها قاچاق است، امکان دارد بخشی از این سوخت در مناطق مرزی برای قاچاق استفاده شود، اما بخشی از آن هم برای مصرف غیرمجاز خودروهاست، به دلیل خطرناک و غیراستاندارد بودن میگویم مصرف غیرمجاز است.
خبرهای خوب برای کارکنان نفتی در راه است
وزیر نفت درباره دستورعمل بهبود وضع معیشت کارگران و کارکنان پیمانکاری توضیح داد: بهتازگی طرح طبقهبندی مشاغل ازسوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ابلاغ شده است. چهار کارگروه باید در چهار شرکت اصلی تشکیل شود، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تشکیل این کارگروهها موافقت کرد و از این بابت از آنها تشکر میکنم. با تشکیل این کارگروهها طرح طبقهبندی مشاغل نیروهای کارگری پیمانکارها اجرا میشود و حقوق دریافتی بهبود مییابد.
وی ادامه داد: البته کاری که باید زودتر از این انجام شود و من هم پیشتر ابلاغ کردم درباره بیمه تکمیلی نیروهای قرارداد موقت و پیمانکاری است. خبرهای خوب دیگری هم داریم که بهزودی به کارکنانمان میگوییم.
محصولات پتروشیمی و عرضه در بورس
زنگنه درباره عرضه محصولات پتروشیمی به بخش پایین دستی نیز گفت: من مسئول تولید هستم و مسئول عرضه محصولات به بخش پایین دستی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) است، اما پس از فرمایش مقام معظم رهبری من از همکارانم در شرکتهای تولیدی خواهش میکنم اگر مشکلی در این بخش وجود دارد آن را برطرف کنند، زیرا آنها موظف هستند همه محصولاتشان خود را از طریق بورس عرضه کنند؛ منتها وقتی که بین قیمت ارز بازار آزاد و نیمایی تفاوتی بهوجود میآید، عدهای مواد اولیه را از بورس میخرند و به تولیدکننده واقعی عرضه نمیکنند، زمانی که این اتفاق رخ میدهد تولیدکننده واقعی دچار مشکل میشود. تشخیص خریدار واقعی بر عهده سامانه بهینیاب و زیر نظر وزارت صمت است.
وی گفت: برای نمونه در سال ۹۷، تولید محصول پت ۱۵۰ هزار تن بود، اما به دلیل اختلاف قیمت ارز بازار آزاد و نیمایی، تقاضا برای این محصول به ۳۰۰ هزار تن رسید، همین که قیمت عرضه در بورس مانند قیمت بازار شد، تقاضا هم متعادل و به همان حدود ۱۵۰ هزار تن بازگشت.
وزیر نفت تصریح کرد: کاری که ما میتوانیم انجام دهیم (البته اگر ستاد تنظیم بازار به ما اجازه دهد) این است که تولیدکنندگان پاییندستی با عرضهکنندگان محصولات پتروشیمی قرارداد بلندمدت امضا کنند، اما قیمت پایه محصولات براساس بورس باشد و مقدار توافق شده را مستقیم تحویل بگیرند.البته ممکن است در این بخش هم فسادهایی وجود داشته باشد که بهطور حتم ستاد تنظیم بازار باید در این باره مجوز دهد، زیرا اکنون براساس قانون، همه محصولات پتروشیمی باید تنها از طریق بورس در اختیار خریدار قرار گیرد و هیچ راه دیگری غیر از آن وجود ندارد، مسئول ساماندهی بورس هم وزارت صمت است.