سعید شمسعلی زاده کارشناس بهینه سازی انرژی در ساختمان

روش های مدیریت ناب ابزاری اثبات شده است که می تواند بهره وری را در صنعت تولید، ساخت و ساز ساختمان ، مراقبت های بهداشتی و تعمیر و نگهداری بهبود بخشد. در این مقاله ، مفهوم روش های مدیریت ناب برای بهبود بهره وری انرژی در ساختمان های غیر خانگی با کاهش هزینه و با حفظ رضایت ساکنین از شرایط آسایش بررسی شده است..

 در ادامه مفهوم تمهیدات ناب برای دستیابی به بازده انرژی در ساختمان های غیر خانگی معرفی و پیشنهاد شده است.فعالیت های ناب که مربوط به اقدامات بهره وری انرژی می باشد ، به دسته های سیستم تولید به موقع[2]، Pull system[3]، طراحی برای نیازهای ساکنین ، مدیریت کیفیت جامع ، بهبود مستمر[4]و همچنین تعمیر و نگهداری پیشگیرانه جامع[5]طبقه بندی شدند. طبقه بندی این چارچوب ، می تواند ارزیابی ساختار یافته تری ازتأثیر هر فعالیت را فراهم کند

.اخیراً Lean managementبه عنوان قابل اطمینان ترین روش در سازماندهی و اداره هر بنگاه اقتصادی شناخته شده است.صنعت ژاپن پس از پایان جنگ جهانی دوم به دلیل کمبود زیاد منابع ، تولید بسیار کمی داشت که باعث شد آنها استفاده از مدل تولید انبوه را متوقف کنند. تویوتا برای اطمینان از دفع مداوم زباله تصمیم به توسعه مدل خود کرده بود که به سیستم تولید تویوتا(Lean Manufacturing / Lean Productionمعروف است.

روش Toyota شامل هدف دوگانه ای است که می تواند از بهبود مستمر و احترام به مشتری [6]اطمینان حاصل کند.این مدل به عنوان یک استراتژی تجاری عمل می کند که یک سازمان را قادر می سازد محصولات و خدمات با کیفیت بالاتر را در سطح بهینه چرخه های توسعه و همچنین با  هزینه های کمتر تولید کند و علاوه بر این از منابع موثرتر استفاده کنند. به عبارت دیگر،Lean  یک رویکرد جامع برای ایجاد یک سازمان یا فرایند موثرتر و کارآمدتر است که ابعاد مختلف تغییرات فرهنگی وهمچنین تغییر طرز فکر را در بر می گیرد. در شکل یک اصول تفکر ناب[7] نشان داده شده است.

 

شکل 1: مراحل و اصول  Lean thinking

اگرچه روش های رسمی Lean در بخش تولید آغاز شده است ، اما می تواند در زمینه های مختلفی پذیرفته شود.

Lean managementیک روش مقرون به صرفه برای بهبود بهره وری انرژی از طریق ترکیب سرمایه گذاری بر روی فناوری های پر بازده انرژی با روشهای مداوم مدیریت انرژی است.

هدف از انجام مطالعه در خصوص روش های Lean management

هدف اصلی انجام  Lean marketingطبقه بندی اقدامات بهره وری انرژی به برخی فعالیتهای ناب است که علاوه بر بهبود کارایی دارای همان روشهای مبتنی بر  کاهش ضایعات ، هزینه و در عین حال رضایت کاربران نهایی می باشد. فعالیت های شناخته شده عبارتند ازسیستم تولید به موقع، Pull system ، نگهداری و تعمیرات جامع[8]، مدیریت کیفیت، بهبود مداوم (CI) و همچنین طراحی برای نیازهای افراد.

 

سیستم به تولید به موقع

اجرای سیستم تولید ناب[9]در درجه اول شامل سیستم تولید بعه موقع است که به عنوان فعالیت هایی برای کنترل تولید محصولات یا خدمات در خواسته مشتری عمل می کند.سیستم تولید به موقعاز فلسفه مدیریت ژاپن که در تولید محصولات یا خدمات مورد نظر با کمیت و کیفیت مناسب در مکان و زمان مورد نظر تمرکز دارد. سیستم تولید به موقع تلاش کرده است علاوه بر کاهش ضایعات و هزینه در بخش تولید ،کیفیت ، کارایی و بهره وری را بهبود بخشد. از نظر مصرف انرژی در ساختمان ها ، سیستم تولید به موقعبه عنوان روشی کنترل کننده در حصول اطمینان از تعادل بین عرضه و تقاضای انرژی که برای کاهش اتلاف انرژی و هزینه ها است ذکر می شود.

 

Pull system

برای دستیابی به اجرای صحیح روش تولید به موقع در ساختمان ها ، مهمترین راهکار برای کنترل تقاضا ایجادکشش قیمتی و اعمال تعرفه های واقعی قیمت برای ساختمان ها می باشد. یکی از اولین راهکار ها برای پاسخگویی به تعرفه های قیمتی در زمان های مختلف مدیریت سمت تقاضا و تغییر بار مصرفی است که شامل چندین رویکرد مانند مشوق های مالی و تغییر رفتار کاربران از طریق آموزش است. بیشتر مشتری های غیر خانگی نه تنها به دلیل کل انرژی مصرفی بلکه به دلیل هزینه های انرژی در ساعات پیک تقاضا هزینه انرژی پرداخت می کنند. بنابراین ، می توان از محل سیستم های ذخیره ساز انرژی [10]برای تولید سرمایش و ذخیره سازی توسط واسطه های ذخیره کننده سرما مانند آب ، یخ یا مواد تغییر فازدهنده[11] در طول دوره مصرف انرژی خارج از پیک که نرخ تعرفه بسیار ارزان تر از آن است، استفاده کرد.

 

طراحی برای نیاز های مشتری

در بینش از بهره برداری ساختمان بدیهی است مشتریان مالک ساختمان خواهند بود که تصمیم برای خرید می گیرند و برای عملکرد ساختمان در طول عمر مفید سرمایه گذاری می نمایند. علاوه بر این، ساکنان ساختمان ممکن است به طور جدی جنبه مدیریت صحیح ساختمان خود را طول عمر ساختمان و حفظ عملکرد تجاری را به عنوان ملاحظه اصلی برای تصمیم گیری جدی بگیرند. مدیریت انرژی به عنوان چکیده ای ازاین رویکرد در کاهش مصرف انرژی است اما به دلیل ناهماهنگی فعالیت های ساکنان، یک موضوع سازمانی بسیار پیچیده برای ساختمانهای غیر خانگی است.سیستم های ساختمانی برای ایفای نقش دو منظوره شامل به حداقل رساندن مصرف انرژی و همچنین به حداكثر رساندن رضایت ساکنین در نظر گرفته شده اند. این هدف دو جانبه را می توان با پیاده سازی  مدیریت موثر انرژی به کار برد که علاوه بر بهینه سازی مصرف انرژی آسایش حرارتی که بر اساس تقاضای واقعی ساکنان می باشد حفظ نماید.آسایش حرارتی و آسایش بصری دو جنبه مختلف آسایش هستند که در طراحی و ارائه خدمات ساختمان در بالاترین سطح رضایتمندی ساکنان علاوه بر بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمانها ، ضروری است.

استفاده از استانداردهای ASHRAE و سایر استانداردهای مرتبط، به کاربردن سیستم ذخیره ساز انرژی و همچنین تلفیق سیستم تهویه مطبوع و یا روشنایی در اتوماسیون ساختمان و تعامل این سیستم ها با هم ممکن است به ساکنین ساختمان کمک می کند تا اطمینان پیدا کنند که استفاده از آنها در حد مطلوب است.

بهبود مداوم

ساختمان ها باید به اندازه کافی انعطاف پذیر باشند تا علاوه بر تأمین نیازهای ساکنین و جابجایی کارکنان که باعث می شود سیستمهای موجود ناکارآمد و غیر قابل تغییر باشند ، با تغییرات آب و هوا ، بارهای الکتریکی ، بار سرمایش و گرمایشی سازگار شوند.

بهبودهای مداوم در بهینه سازی عملکرد انرژی ساختمان توسط تیم مدیریت تاسیسات[12]از طریق استراتژیهای کم هزینه و یا حتی بدون هزینه نگهداری، یهره برداری و مقاوم سازی با استفاده از کنترل عملیاتی پیشگیرانه و نگهداری انجام می شود. همچنین سیستم های مدیریت انرژی (BEMS) می توانند به طور مداوم به مدیریت انرژی برای دستیابی به صرفه جویی در انرژی و هزینه بالقوه کمک کنند.

در ارزیابی عملکرد ساختمان، در نظر گرفتن ممیزی انرژی برای شناسایی پتانسیل های صرفه جویی در مصرف انرژی همراه با ارائه اطلاعات کلیدی که در ارزیابی استفاده می شود، ضروری است. اطلاعات مربوط به مصرف انرژی را می توان از طریق بازخورد یا ممیزی  نیز بدست آورد.

مدیریت کیفیت جامع

اقدامات مهمی را که برای اطمینان از ادامه کار ساختمان در سطح مطلوب عملکرد خود لازم است ، به سه نوع طبقه بندی کرد مانند 1- اقدامات 2- نگهداری[13]3- اقدامات نوسازی[14]و اقدامات پیشرفت[15] شامل اقدامات بهره وری انرژی[16]که بیشتر به دو نوع تقسیم می شوند:الف- اقدامات حفاظت از انرژی[17]ب- اقدامات تولید انرژی[18]

این راهکارها با هدف تضمین کیفیتیعنی جمع آوری کلیه فعالیت های لازم جهت نگهداری سریع سیستم به بهترین عملکرد خود با هزینه ایمنطقی و بدون اتلاف منابع و زمان پاسخ می دهند.

نگهداری و تعمیرات جامع

TPM یک رویکرد جامع از تعمیر و نگهداری است که با تأکید بر تعمیر و نگهداری پیشگیرانه و به منظور به حداکثر رساندن بازده از بهره برداری تجهیزات می باشد. این رویکرد با انجام وظایف و مشارکت بیشتر کارکنان تیم تعمیر و نگهدارینه تنها منجر به افزایش زمان کار نمی شود بلکه باعث کاهش زمان چرخه و نقص / تلفات در مرحله بهره برداریاست.

در بخش ساختمان، اجرای اقدامات ابتدایی صرفه جویی در انرژی و افزایش بهره وری انرژی از طریق اقدامات بهره برداری، نگهداری و تعمیرات بهبود می یابد. برنامه تعمیر و نگهداری تاسیسات و تهویه مطبوع را معمولا به چهار نوع طبقه بندی می کنند که شامل آزمایش و بازرسی ، تعمیر و نگهداری برنامه ریزی شده ، تعمیر و نگهداری مبتنی بر شرایط و همچنین تعمیر و نگهداری اصلاحی است. تجربیات گذشته نشان داده است که تعمیر و نگهداری اصلاحی باید با استراتژی های نگهداری پیشگیرانه مناسب جایگزین شود تا زمان خرابی سیستم تاسیسات و تهویه مطبوع به حداقل برسد و از خرابی های ناگهانی جلوگیری شود.

 

جدول 1- طبقه بندی اقدامات بهره وری انرژی در فعالیت های ناب

فعالیت های ناب	اقدامات بهره وری انرژی
تولید به موقع محصولات یا خدمات مناسب را با کمیت و کیفیت مناسب در مکان و زمان مناسب تولید کنید.	برخی از سیاست گذاران برای کنترل روند عرضه و تقاضا ، از تعرفه های موثر قیمتی و قیمت گذاری به صورت پلکانی استفاده می کنند.
Pull system این سیستم حداقل سطح موجودی به غیر از مدیریت و کنترل جریان مواد در کارخانه تولید را مشخص می کند.	از نصب سیستم ذخیره انرژی گرمایی می توان برای تولید سرمایش و ذخیره سازی در دوره انرژی خارج از ساعات پیک که نرخ تعرفه بسیار ارزان تر از دوره اوج است استفاده کرد زیرا این امر می تواند از فعالیت های تولید به موقع پشتیبانی کند اما ارزیابی های مناسب ابعاد سیستم و منافع / هزینه آن به عنوان مهمترین ارزش افزوده به مشتریان است.
طراحی برای نیازهای مشتری خاص	توسعه ناب محصول[19]ادغام ارزش رفتاری مشتری  در مدل سنتی است که مرتبط با حداقل رساندن هزینه های عملیاتی و کاهش زمان ورود به بازار است. در محاسبه این جنبه ها استفاده از استانداردهای خاص برای آسایش حرارتی و روشنایی توصیه شده است.
بهبود مستمر بهبود مداوم محصولات ، خدمات یا فرآیندها در طول زمان با هدف کاهش ضایعات در بهبود عملکرد محل کار ، عملکرد محصول یا خدمات به مشتری.	تحت سیستم های مدیریت انرژی ساختمان (BEMS) ، تیم مدیریت تاسیسات مسئول اطمینان از پیشرفت های مستمر برای دستیابی به صرفه جویی در انرژی و هزینه بالقوه هستند. از بازخورد برای جمع آوری پیشنهادات ساکنان در مورد هرگونه بهبود خدمات و مدیریت ساختمان استفاده می شود.
مدیریت کیفیت جامع	شاخص عملکرد هزینه باید به تصمیم گیری در ترکیب فعالیت های اقدامات نوسازی، اقدامات نگهداری و اقدامات افزایشی  شامل اقدامات کارایی انرژی کمک کند تا اطمینان حاصل شود که ساختمان در حال انجام سطح مطلوب عملکرد است.
نگهداری و تعمیرات جامع   این روش برای بهبود سازگاری ، قابلیت اطمینان و ظرفیت  تجهیزات با استفاده از شیوه های مدیریت نگهداری مناسب هدف گذاری شده است.	تعمیر و نگهداری اصلاحی باید با روشهای نگهداری پیشگیرانه مناسب جایگزین شود تا خرابی به حداقل برسد و از خرابیهای ناگهانی هر سیستم ساختمانی جلوگیری شود.

 

شکل 2- چارچوب انطباق مفهوم مدیریت ناب در جهت دستیابی به بهبود بهره وری انرژی

نتایج حاصل از Lean Management

در حال حاضر بسیاری از اقداماتی که جهت بهبود بهره وری انرژی با روش های نوین در ساختمان ها انجام شده به عنوان رویکردهای مفهوم مدیریت ناب شناخته نشده است. از طریق طبقه بندی اقدامات بهره وری انرژی به فعالیت های ناب،ارزیابی موثر و جامع هر معیار می تواند در آینده ساختار یافته تر باشد که اولین گام برای اتخاذ اقدامات تدریجی در بهبود بهره وری انرژی ساختمان است.

در مرحله بعد، درک عمیق از وزن و روابط متقابل بین هر یک از عوامل تأثیرگذار می تواند مورد بررسی قرار گیرد تا چارچوبی بهتر برای ارزیابی اقدامات کارآیی انرژی تشکیل شود.

 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[1] Lean Management

[2]Just-In Time

[3] Pull System

[4] Continuous Improvement

[5] Total Preventive Maintenance

[6] Respect for People

[7] lean thinking

[8]Total Preventive Maintenance

[9]Lean Manufacturing System

[10]Thermal Energy Storage

[11]Phase-Change Material

[12] Facilities Management

[13]Maintenance Measures

[14] Refurbishment Measures

[15] Enhancement Measures

[16] Energy Efficiency Measures

[17] Energy Conservation Measures

[18] Energy Production Measures

[19]Lean product development

 

نوشتن دیدگاه

نام (اجباری)

آدرس پست الکترونیکی (اجباری است اما نمایش داده نمی‌شود)

آدرس سایت

عنوان (اجباری)

مرا برای دیدگاه‌های بعدی به یاد بسپار

تصویر امنیتی جدید

ارسال

لغو