چالشهای اقلیمی به یک معضل جهانی تبدیل شده است و از آنجا که بخش زیادی از این چالش مرتبط با انرژی است باید نسبت به بهرهمندی از انرژیهای تجدیدپذیر، تجدید نظر شود.
تغییر آب و هوا در دنیا معضلی است تنها به دست یک یا چند کشور مرتفع نخواهد شد. از سوئی دیگر یکی از مهم ترین فاکتورهای تاثیرگذار بر شدت یافتن چالش تغییرات آب و هوایی به حوزه انرژی باز میگردد.
در این باره فاتح بیرون رییس آژانس بین المللی انرژی و هوسونگلی رییس سازمان بین المللی تغییرات آب و هوا با ارایه مقاله ای به اخرین پیشنهادات و دستاوردها برای عبور از چالش تغییرات آب و هوایی در دنیا پرداخته اند.
آنها معتقدند که ما نمی توانیم سیاستمداران و تصمیم گیرندگان دنیا را وادار به انتخاب هوشمندانه و پایدار کنیم، اما میتوانیم پیامد مسیرهای انتخاب شده را روشن کرده و چگونگی دستیابی به اهداف اصلاحی اعلام شده خود را به بهترین وجه برجسته کنند.
همه گیری ویروس کرونا درجهان، با آسیب به نظم عمومی، زندگی و معیشت بسیاری را به خطر انداخت، اما این ویروس باعث یادآوری این موضوع شد که برخی از چالش ها موجود را نمی توانیم به تنهایی رفع و یا با آن مقابله کنیم.
تلاش در جهت محدود کردن شیوع ویروس ، همه را ملزم کرده است که به طور جمعی عمل کنند تا زندگی برای همه ما امن تر شود. این مسئله در مورد بحران بزرگ دیگری که جهان با آن روبروست نیز صادق است. بله آن مسئله چیزی جز انتشار گازهای گلخانه ای که درحال حاضر پیامدهای خطرناک روزافزونی نیز به همراه دارند نیست.
تغییرات اقلیمی یک چالش مشترک جهانی است و منشاء آن تا حد زیادی یک چالش انرژی محسوب میشود. حوزه انرژی، بیش از دوسوم انتشار جهانی گازهای گلخانه ای را به خود اختصاص میدهد و این بدان معنی است که توجه به این بخش باید درهر راه حلی برای کاهش دما مورد نظر باشد.
هیچ زمانی برای از دست دادن نداریم و تجزیه و تحلیل ها به وضوح به ما نشان میدهد برای جلوگیری از افزایش خطرناک دمای جهانی، انتشار گازهای گلخانه ای باید ظرف چند دهه آینده به صفر برسد. درست است که همه گیری ویروس کرونا در این ایام منجر بهافت انتشار گازهای گلخانه ای شده، اما این امر با یک هزینه غیرقابل قبول اقتصادی رقم خورد و نمی توانیم به تداوم کاهش گازهای گلخانه ای با بسته بودن اقتصادها امیدوار باشیم. چرا که با بازگشایی اقتصادها نشانههای بازگشت و تولید دوباره گازهای گلخانه ای در حال ظهور است.
به اذعان آمار، بهبود اقتصادی پس از بحران مالی جهانی در سال 2008 بزرگترین جهش تولید گازهای گلخانه ای در تاریخ را به همراه داشت و جهان قادر به تکرار آن اشتباه نیست. برای رسیدن به جو جهانی و اهداف انرژی پایدار، باید سریعاً انتشار گازهای گلخانه ای را مورد توجه ساختاری قرار دهیم. این امر نیاز به یک شتاب چشمگیر در انتقال به انرژیهای پاک و پایدار دارد که در حال حاضر در بسیاری از کشورها و صنایع در حال انجام است.
خبر خوب این است که ما از گذشته فن آوریهای مقرون به صرفه و قابل قبولی داریم که میتواند جلوی اوج انتشار گازهای گلخانه ای جهانی را گرفته و آن را حتی به صفر برساند. توفیق چشمگیر فن آوریهای تجدید پذیر مانند پنلهای خورشیدی و توربینهای بادی درسالهای اخیر به ما نشان میدهد که چنین هدفی ممکن است. استفاده سریع و در مقیاس بزرگ فناوریهای تولید انرژی از طریق تجدید پذیرها که هم اکنون در اختیار ما هست، میتوانند نوعی کاهش انتشار گازهای گلخانه ای مربوط به انرژی را بوجود آورند و دنیارا برای دستیابی به اهداف بلند مدت اقلیمی یاری رساند.
برنامه هایی که دولت ها برای مقابله با خسارتهای ناشی از بیماری همه گیر دنبال میکنند، نشان داد فرصتی بی نظیر برای سرمایه گذاری بالاتر در فنآوریهای کلیدی انرژی مانند وسایل نقلیه و ساختمانهای کارآمدتر و شبکههای برق پیشرفته وجود دارد.
براساس تحلیلهای اخیر آژانس بین المللی انرژی به همراه صندوق بین المللی پول ، ترکیبی از اقدامات سیاسی و سرمایه گذاری های هدفمند طی سه سال آینده میتواند بهبود پایدار در کاهش تولید گازهای گلخانه ای جهانی و به طبع آن رشد اقتصادی جهانی، ایجاد میلیون ها شغل و رونق تولید را ایجاد کند.
تعدادی از اقدامات و برنامههای کاهش ساختاری فوری و کوتاه مدت که میتواند جهان را به سمت صفر شدن قطعی گازهای گلخانهای در دهههای آینده سوق دهد بشرح زیر است:
- طراحی برنامههای آنی و اقدامات فوری در این جهت تا حدی که به برخی اقدامات بلند پروازانه نیز نیاز باشد.
- اقدام برای گاززدایی کل اقتصاد به معنای مقابله با بخشهایی که تولید گازهای گلخانه ای ویژه و دشوار دارند، از جمله حمل و نقل سنگین، حمل و نقل هوایی ، صنایع سنگین مانند فولاد، سیمان، مواد شیمیایی و کشاورزی.
لازمه این امر پیشرفت سریع بسیاری از فناوری ها است که امروزه هنوز در مراحل آزمایشگاهی و یا تست اولیه هستند و برخی از آنها به تازگی از مراحل آزمایشگاه خارج شده اند و هنوز به مرحله تجاری سازی نرسیده اند.
تجزیه و تحلیل اخیر IEA ، میزان آمادگی بازار۴۰۰ فناوری مختلف مورد نیاز برای دستیابی به این اهداف را مورد ارزیابی قرارداده، اما می داند که تنها حدود نیمی از ظرفیت انتشار اضافی مورد نیاز برای دستیابی به انتشار خالص صفر گازهای گلخانه ای تا سال 2050 در دسترس امروز بازار است.
تحقق چالش صفر(صفرشدن گازهای گلخانه ای) خواستار تغییر گام و سرعت در نوآوری فناوری ها بویژه در گلوگاههای حساس مانندافزایش راندمان انرژی، تولید الکتریسیته کم کربن به عنوان منبع اصلی برای گرم کردن ساختمانها و نیروگاهها، بهره گیری از ظرفیت هیدروژن پاک در بسیاری از صنایع و گرفتن ، ذخیره و استفاده از دی اکسید کربن قبل از فرار از جو زمین تا بطور گسترده استفاده از بیولوژیکی پایدار را گسترش میدهد.
امروزه سرمایه گذاری کلی در نوآوری انرژی پاک در حال افزایش است اما این رشد تدریجی و خیلی آهسته است و برای برطرف کردن این چالش مناسب نیست. نگرانی که دراین ایام کرونایی صنعت تجدید پذیرها را تهدید میکند نگرانی از کاهش بودجه لازم برای تحقیقات حیاتی و توسعه این صنعت در این شرایط سخت اقتصادی است. دولت ها و بخش خصوصی هر دو نقش مهمی در ایجاد اطمینان از سرمایه گذاری در نوآوری انرژی پاک و پایدار به جای کاهش در این لحظه مهم دارند.
منبع : روزنامه عصر رسانه