صنعت

صفحه اول صنعت

چاپ

نظر به اینکه در دهه های اخیر روند مصرف و شدت انرژی رشد بالایی را در کشور طی کرده است روشهای کنترل مصرف حامل­های انرژی و در نتیجه صیانت از منافع ملی همواره مورد توجه مسئولین بوده است. شرکت بهینه­سازی مصرف سوخت نیز در همین راستا در سال 1379 تأسیس گردیده است. این شرکت با توجه به بازده پایین فن­آوری­های تبدیل انرژی، فرسودگی تجهیزات، قدیمی بودن فرآیندهای تولید، وجود تجهیزات صنعتی با کارآیی پایین فعالیت­هایی را با برنامه­های اجرایی، توسعه دانش عمومی، استانداردسازی مصرف، اصلاح ساختار و قوانین، فرهنگ­سازی با آموزش و توسعه فن­آوری که مهمترین عامل را در بهینه­سازی مصرف انرژی تشکیل می­دهند آغاز کرده و تاکنون ادامه دارد.

بر اساس سند ملی راهبرد انرژی کشور، در راستای توسعه همه جانبه بخش انرژی با رویکرد سیاست­های اقتصاد مقاومتی، می­بایست شدت انرژی کشور تا پایان افق چشم انداز سند در سال 1420، به یک دوم میزان کنونی برسد. براي دستيابي به اين مهم، اجراي دو عامل سياست گذاري در منطقي كردن مصرف انرژي و مديريت مصرف انرژي از اهميت زيادي برخوردار مي باشد. در ارتباط با تنظيم و اجراي سياست گذاري كه بر طبق قانون به عهده دولت است، شركت بهينه سازي مصرف سوخت كشور در وزارت نفت و سازمان بهره وري انرژي در وزارت نيرو موضوع را پيگيري مي نمايند، در حالي كه دولت نيز رأساً با تشكيل سازماني، سياست هاي قانون مصوب هدفمندي يارانه ها را به اجرا گذارده بود. در مورد مديريت مصرف انرژي اين امر به سازمان هاي عملياتي دولتي و خصوصي واگذار شده كه با شناسايي تنگناها و رفع آن ها و يا توسعه فن آوريهای انرژی کارامد، صرفه جويي در مصرف انرژي را دنبال نمايند.

مأموريت صنعت

اعمال مديريت تقاضاي انرژي ، اجراي سياست‌ها ، تدوين معيارها ، استانداردها و دستورالعمل‌هاي مرتبط با بهينه‌سازي مصرف انرژي در بخش صنعت

سياست‌هاي اجرايي بهينه‌سازي انرژي در بخش صنعت

اولويت‌هاي جاري مديريت صنعت

مصرف انرژي بخش صنعت و كشاورزي

بر اساس آخرين آمار و ارقام ارائه شده در ترازنامه هيدروكربوري کشور در سال 1396، مصرف انرژي نهايي در بخش صنعت 361.37 میليون بشكه معادل نفت خام بوده است كه سهم 26.1 درصد از كل مصرف انرژي نهايي را دارا مي‌باشد که نسبت به سال قبل از آن رشد حدود 2 درصدی را نشان میدهد. (سهم مصارف صنعت در سال 1395، 24.39% بوده است.)

مصرف بخش کشاورزی در سال 1396، 54.74 میلیون بشکه معادل نفت خام بوده است که سهم 3.9 درصد از کل مصرف انرژی نهایی را شامل می­شود.

نمودار 1 - سهم بخش هاي صنعت و كشاورزي در مصرف انرژي نهايی- ترازنامه هیدروکربوری کشور سال 1396

 

نمودار 2 - سهم حامل‌های انرژی در تأمين انرژي بخش صنعت- ترازنامه هیدروکربوری کشور سال 1396

 

نمودار 3 - سهم حامل‌های انرژی در تأمين انرژي بخش كشاورزي- ترازنامه هیدروکربوری کشور سال 1396

 

فعاليت‌هاي مديريت صنعت تاكنون

مديريت بهينه سازي انرژي در بخش صنعت در سالهاي اخير با همت كارشناسان و بهره‌گيري از مشاوران مجرب به تدوين استاندارد و معيار مصرف انرژي در صنایع مختلف با فرآيندهاي توليدي انرژي‌بر پرداخته است كه اين صنايع به شرح ذيل مي‌باشند:

بازنگري تعدادي از استانداردهاي تدوين يافته نيز، پس از گذشت يك دوره اجرايي استاندارد و دريافت بازخورد از صنايع مربوطه انجام يافته است از آن جمله:

از ديگر فعاليت‌هاي انجام يافته مطالعات امكان‌سنجي توليد همزمان سرما، گرما و توان در نيروگاه پايانه خارك، سيمان اروميه، پژوهشكده انرژي دانشگاه شريف، حرم مطهر امام رضا (ع) و شهرك پرند و اجراي طرح پايلوت توليد همزمان گرما، سرما و توان (‍‍‍‍CCHP) در دانشگاه كاشان مي‌باشد.

در سالهاي اخير مميزي انرژي و تهيه ساختار واحد بهينه سازي مصرف انرژي و استقرار سيستم مديريت انرژي EnMS در گروههاي مختلف صنعتي كشور انجام پذيرفته است از آن جمله مي‌توان كارخانه‌هاي شيشه، آجر، سيمان، نساجي، كاغذسازي و چندين كارخانه مواد شيميايي را نام برد.

از ديگر فعاليتهاي انجام شده، بهينه سازي و اتوماسيون مشعل كوره‌هاي پخت سراميك، ساخت و توليد دستگاههاي گرمايشي صنعتي با راندمان بالا، مميزي انرژي الكتريكي و گرمايي و ارائه راهكار‌هاي ارتقاء مصرف انرژي بخش‌هاي عرضه و تقاضا در منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس و انجام چندين طرح مطالعاتي كاهش مصرف انرژي در فرآيندهاي به شدت انرژي‌بر با استفاده از آناليز پينچ و انتگراسيون حرارتي مي‌باشد.

در اين مديريت طراحي و ساخت موتور ديزل سنگين دوگانه‌سوز D-87 با هدف تأمين موتورهاي ديزل سنگين مورد نياز کشور، دستيابي به دانش فني طراحي و ساخت موتورهاي ديزل سنگين بر اساس استانداردهاي بين‌المللي و دستيابي به دانش فني استفاده از سوخت‌هاي جايگزين نيز انجام شده است.

مديريت بهينه سازي انرژي در بخش صنعت در زمينه آموزش، اطلاع رساني و تحقيق و توسعه نيز گامهاي مؤثري برداشته است كه از آن جمله مي‌توان برگزاري دوره‌هاي آموزشي تخصصي بهينه‌سازي انرژي در شاخه‌هاي مختلف صنعتي، تهيه كتابچه راهنماي اندازه‌گيري و مميزي انرژي را نام برد.

فعاليت‌هاي جاري مديريت صنعت

طرح‌هاي بهينه‌سازي و افزايش كارآيي مصرف انرژي اين مديريت كه اجراي آنها در قالب ماده 12 قانون رفع موانع توليد رقابت پذير و ارتقاي نظام مالي كشور پيگيري مي‌گردد به شرح زير مي‌باشد:

در زمینه تدوین استانداردهای جدید و بازنگری استانداردهای موجود با تأمین اعتبار از منابع داخلی شرکت ملی نفت، پروژه های زیر در دست اقدام می­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­باشد:

در حوزه تجهیزات انرژی بر، پروژه های در مرحله تصویب خواهی بقرار زیر است:

کمیته سوخت و خوراک

در راستای رسالت شرکت بهینه سازی مصرف سوخت جهت بهینه نمودن مصرف انرژی و تبیین لزوم توجه به طرح های بهینه­سازی، مدیریت صنعت بر پایه نتایج مطالعات تدوین استانداردهای معیار مصرف انرژی در صنایع مختلف نظیر پالایشگاههای نفت و گاز، نیروگاهها، خطوط انتقال نفت و گاز، صنایع فلزی و غیرفلزی و سایر صنایع، اقدام به بررسی و تعیین سوخت مورد نیاز طرح های جدیدالاحداث می نماید.

پتانسیل میزان صرفه جویی سوخت بدست آمده در طرح های مورد بررسی در کمیته هماهنگی سوخت و خوراک وزارت نفت با همکاری این مدیریت مطابق جدول زیر می­باشد:

ردیف

نام طرح

پتانسیل صرفه­جویی / میلیون مترمکعب گاز طبیعی در سال

1

مجتمع­های پتروشیمی

13497

2

نیروگاهها

11604

3

پالایشگاههای نفت

2952

4

پالایشگاههای گاز

1211

5

صنایع فلزی

2261

6

صنایع غیر فلزی

620

7

غذایی و کشاورزی

168

مجموع

32312