بررسي نقاط قوت و ضعف سيستم ديوار دولايه يا قالب سر خود بتني

چاپ

نقاط قوت:

امكان طراحي مدولار با اين سيستم فراهم است.

در صورت كاربرد اين سيستم، نما ترجيحاً بتن نمايان، با طرح‌هاي مختلف در نظر گرفته مي‌شود. اين امر باعث مي‌شود هزينه‌هاي مربوط به نما به حداقل برسد. در عين حال، پيش ساخته بودن نما باعث مي‌گردد از كيفيت و تنوع بالاتري، در مقايسه با ديگر نماهاي اجراي درجا، برخوردار باشد.

اين سيستم، از نظر تجهيزات، قطعات مورد استفاده در تجهيزات و مواد اوليه، وابستگي چنداني به فناوري خارجي ندارد.

نيروي انساني اجرايي در اين سيستم با آموزش اندكي قادر به انجام بخش اعظم اقدمات مي‌باشد. تنها كارگزاري ميلگردهاي اتصال بين قطعات، در برخي از سيستم‌ها، نياز به مهارت و تجربه خاص دارد. در نتيجه، نقش تغيير عوامل اجرا در كيفيت و دقت اجراي سيستم چندان تعيين كننده نيست.

براي اجراي اين سيستم، ابزارهاي كمكي خاصي نياز نيست. ابزار مورد نياز به تعداد محدود و به راحتي در دسترس هستند.

قابليت موازي كردن اقدامات اجرايي در سطح وجود دارد، و مي‌تواند به عنوان يك نقطه قوت اصلي سيستم تلقي شود.

فراوري مواد و مصالح در كارگاه ساختماني از سيستم‌هاي متداول كمتر است. اين امر، خصوصاً در صورتي‌كه كيفيت اجرا بسيار مطلوب باشد و نياز به نازك‌كاري و اقدامات تكميل نما منتفي گردد كاملاً ملموس خواهد شد.

محدوديت‌هاي فصلي در خصوص اجراي اين سيستم كمرنگ‌تر از سيستم‌هاي متداول است. با توجه به اين نكته كه بتن اجرا شده درجا توسط لايه‌هاي بتن پيش ساخته محافظت مي‌شود، تكانه‌هاي حرارتي مشكلات كمتري را ايجاد مي‌كند، ولي در صورتي‌كه دماي متوسط هوا در زمان بتن‌ريزي پايين‌تر باشد، در اين سيستم نيز بايد تمهيدات لازم براي گيرش مناسب و محافظت بتن در برابر يخ‌زدگي در نظر گرفته شود.

درصورتي‌كه بتن پيش ساخته از كيفيت لازم برخوردار باشد، بازديدهاي لازم براي تعمير و نگهداري ديوار و سقف كمتر از سيستم‌هاي متداول خواهد بود.

تامين انتظارات در خصوص صدابندي ديوارهاي خارجي و ديوارهاي بين دو واحد مسكوني (در صورتي‌كه لايه بين دو لايه بتني با بتن پر شود).

هوابندي ديوارهاي خارجي در اين سيستم به نحو مطلوبي تامين مي‌شود. براي آب‌بندي مناسب، لازم است جزئيات اجرايي لازم در نظر گرفته شود.

كاربرد اين سيستم منافات و تضادي با استانداردهاي زيست محيطي ندارد.

اين سيستم، مانند ديگر سيستم‌هاي بتني، در صورت اجراي مناسب لايه بتني خارجي، عملكرد مناسبي در برابر هوازدگي، محيط‌هاي خورنده، تابش شديد آفتاب و تكانه‌هاي حرارتي خواهد داشت.

ايستايي سيستم در ساختمان‌هاي تا 30 متر ارتفاع، در صورت طراحي و اجراي اصول اتصالات، به راحتي قابل تامين است.

از نظر سرعت ساخت، در اكثر موارد، اين سيستم در صورت مدولار يا حداقل تيپ بودن قطعات، از سيستم هاي متداول ساخت است.

اتلاف و ضايعات مصالح و فراورده‌ها در روند ساخت، در مقايسه با حالت‌هاي متعارف، به‌طور محسوسي كمتر است.

نقاط ضعف:

در زمينه طراحي، لازمه وجود ديوارهاي سازه‌اي و محدوديت‌هايي كه در مورد دهانه‌هاي سقف‌ها وجود دارد باعث مي‌شود آزادي عمل در طراحي ساختار اصلي معماري به‌طور قابل توجهي كمتر از سيستم‌هاي نظير تير، ستون، سقف بتني يا اسكلت فلزي (باد بند دار يا قاب خمشي) باشد. در نتيجه، ميزان اختيار در تعيين ابعاد فضاها، در مقايسه با ديگر سيستم‌هاي نام برده كمتر است.

اين سيستم در مقايسه با سيستم‌هاي متداول (حتي در مقايسه با ديوارها و سقف‌هاي سيستم‌هايي نظير تونلي) و خصوصاً نسبت به سيستم‌هاي نوين (نظيرLSF) سنگين است و مصرف مصالح اصلي (بتن و ميلگرد) بالا است. لازم به توضيح است در اكثر موارد ضخامت لايه بتني ديوار بين 20 تا 30 سانتي‌متر است.

بازيافت مصالح و عناصر مورد استفاده در اين سيستم با مشكلات فراوان رو به رو است. در نتيجه، توجيه اقتصادي براي اين نوع اقدامات بسيار ضعيف است.

با توجه به سنگين بودن قطعات بتني مورد استفاده، وجود جرثقيل و ديگر امكانات سنگين نصب الزامي است.

قطعاتي كه در اين سيستم طراحي و ساخته مي‌شوند معمولاً چندكاره نيستند و براي بخش يا بخش‌هاي مشخصي از ديوار يا سقف ساختمان در نظر گرفته مي‌شوند.

همنشيني و ارتباط اجزا و قطعات سيستم با ساير اجزا و قطعات الحاقي با محدوديت‌هايي رو به رو است كه براي كاهش يا برطرف كردن آن لازم است پيش‌بيني‌هاي لازم در زمان طراحي و ساخت قطعات صورت گيرد.

امكان تغيير ابعاد قطعات، پس از توليد منتفي است. در نتيجه، در صورت وجود اشتباه در ساخت قطعه (ابعاد، ميلگردگذاري و ...) لازم است قطعه مجدداً ساخته شود.

در صورتي‌كه ديوارهاي داخلي نيز با استفاده از قالب‌هاي سرخود بتن ساخته شده باشند، امكان انجام تغييراتي نظير حذف يا جا به جايي آن‌ها در دوره بهره‌برداري منتفي خواهد شد.

امكان دسترسي به مدارهاي تاسيسات مكانيكي و الكتريكي در دوره بهره‌برداري وجود ندارد، و درصورت بروز مشكل، در اكثر موارد لازم خواهد بود مدار جايگزيني به‌صورت روكار اجرا شود.

امكان جايگزيني و يا تعمير قطعات (قالب سرخود بتني) نيز به هيچ وجه در اين سيستم وجود ندارد.
قابليت تامين انتظارات در خصوص ايمني در برابر حريق بدون نياز به در نظر گرفتن تمهيدات ويژه وجود دارد.

عدم تامين انتظارات (درصورت عدم استفاده از لايه‌هاي ارتجاعي ميراگر صوت) در خصوص صدابندي كوبه‌اي سقف‌هاي بين طبقات.

هزينه‌هاي ساخت، با توجه به اين نكته كه مصرف مصالح در اين سيستم بيشتر از سيستم‌هاي متداول است، و اين‌كه امكانات سنگين نصب مورد نياز است، و همچنين با توجه به پيچيدگي‌هاي حمل قطعات اين سيستم، در اكثر موارد كمي بيشتر از سيستم‌هاي متداول است. البته با توجه به سرعت اجرا، هزينه‌هاي (دستمزد) اجرا نسبت به هزينه‌هاي اجراي متداول اندكي كمتر خواهد بود.

محدوديت شعاع حمل يكي از مهمترين نقاط ضعف اين سيستم تلقي مي‌شود.

منبع : سيستم ديوار دولايه يا قالب سرخود بتني، دكتر بهروز محمدكاري-دكتر علي معصومي-مهندس حميدرضا طباطبايي‌فر، مركز تحقيقات ساختمان و مسكن، 1387