یادداشت

اجرای سیستم مدیریت انرژی ساختمان (BEMS)

چاپ

    محمد میرزائی- رئیس امور بهینه سازی در تاسیسات و تجهیزات
                                                            محمد رحمانی پناه - کارشناس ارشد بهینه سازی انرژی در تاسیسات

سیستم مدیریت ساختمان(BMS: Building Management System) سامانه‌ای است که با نظارت هوشمند بر فعالیت‌های ساختمان و با توجه به تغییرات شرایط محیطی هرگاه لازم باشد تنظیم‌ها و تغییرات لازم را به شکل خودکار اعمال می‌کند.باز و بسته شدن در‌ها و پنجره‌ها، کارکرد سیستم­­های روشنایی، سیستم­های سرمایشی و گرمایشی و تهویه مطبوع،وضعیت پرده اتاق‌ها، روشن/خاموش‌شدن سیستم‌های صوتی/تصویری و ... ازجمله فعالیت‌هایی هستند که می‌توانند به کمک این سامانه و با توجه به کاربری ساختمان (مسکونی، اداری، تجاری، بیمارستان و ...) کنترل شوند. به ساختمانی که مجهز به سیستم مدیریت ساختمان (BMS) باشد ساختمان هوشمندمی‌گویند. استفاده از این سامانه به افراد ساکن در ساختمان هوشمند امکان استفاده کاراتر از تجهیزات و احساس امنیت و آسایش بیش‌تر می­دهد و هم‌زمان می­تواند موجب صرفه­جویی انرژی گردد.در سیستم مدیریت ساختمان بسیاری از کارهایی که ساکنان از روی عادت و به‌شکلناخوداگاه و غیرارادی انجام می‌دهند،به کمک سامانه‌های هوشمند انجام می‌شود که باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه نیروی انسانی شده و هم‌زمان کاهش مصارف و هزینه‌های انرژی، کاهش خطاپذیری و افزایش اثربخشی سیستم را به دنبال دارد. با به‌کارگیری حس‌گرهای گوناگون در بیرون و درون ساختمان و  به‌کارگیری یک سیستم یک‌پارچه می‌توان به‌شکل لحظه‌ای کنترل تمامی شرایط آسایشی و امنیتی را در اختیار داشت و از آن‌ها برای رسیدن به شرایط ایده‌آل استفاده کرد.

سیستم مدیریت ساختمان گروه تجهیزات زیر را کنترل می‌کند:

 

سیستم مدیریت انرژی ساختمان (BEMS: Building Energy Management System) در حقیقت زیرمجموعه­ای از سیستم مدیریت ساختمان (BMS) است، با این تفاوت که هدف آن بیش‌تر مدیریت انرژی ساختمان استکه توجه و تمرکز ویژه­ای به مصارف انرژی، تجهیزات انرژی­بر و کنترل آن‌ها دارد. در این سامانه هم ممکن است دستگاه­های اندازه­گیری مصرف انرژی به‌کار گرفته شوند و برای کنترل و کاهش مصرف انرژی (برای نمونه کنترل دیماند مصرفی یا کنترل روشنایی ساختمان و ...) یک سری اندازه‌گیری‌ها و گزارشات تهیه و فرمان‌های کنترل لازم به شکل هوشمند صادر شود.

سیستم­های سرمایشی و گرمایشی شامل:1) تجهیزات مرکزی مانند چیلر، دیگ آب‌گرم، پمپ­های سیستم، برج خنک­کن و ... که در موتورخانه هستند و2) تجهیزات محلی مانندفن­کوئل­ها، کولرهای پنجره­ای و هواسازها هستند. به کمک سیستم مدیریت ساختمان می­توان تجهیزات مرکزی را در زمان‌های مشخص و از راه دور روشن/خاموش کرد و یامتناسب با تغییرات شرایط محیطی تغییرات لازم مورد نیاز را اعمال کرد و یادمای اتاق‌ها را به‌شکل هوشمند کنترل و در نبود افراد تجهیزات را خاموش کرد.

سیستم‌های جدید و پیش‌رفته‌تر مانند بویلرهای چگالشی، سیستم‌های خورشیدی، سیستم‌های تولید هم‌زمان برق و حرارت (CHP)و ... که خود دارای سیستم کنترل جداگانه هستند را هم می‌توان به سادگی با سامانه سیستم مدیریت ساختمان هماهنگ و یک‌پارچه کرد و کارایی و بازده‌شان را به شکل چشم‌گیری افزایش داد و میزان صرفه‌جویی را بالا برد.

برخی از اهداف سیستم مدیریت هوشمند ساختمان به این ترتیب است:

هرچند پیاده‌سازی، اجرا و راهبری سیستم مدیریت انرژی ساختمان نیازمند سرمایه‌گذاری اولیه به‌نسبت بالا و افزایش هزینه‌های ساخت ساختمان است اما میزان صرفه‌جویی که از اجرای این سیستم در هزینه‌های جاری ساختمان به دست می‌آید به اندازه‌ای ا‌ست که در مدت کوتاهی هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه جبران و سود درازمدت به همراه سطح بالاتری از آسایش را برای ساکنان به همراه خواهد داشت.