نسخه تولیدکنندگان انرژی خاورمیانه برای توسعه تجدیدپذیرها

چاپ

واژه صفر خالص این روزها که بعضی از اقتصادهای غربی در مسیر کاهش آلایندگی حرکت می‌کنند زیاد شنیده می شود، اما در منطقه خلیج فارس که قطب تولید نفت جهان به شمار می رود، صفر خالص بیشتر یک واژه مفهومی است.

به گزارش ایسنا، عربستان سعودی به تازگی متعهد شده است تا سال ۲۰۶۰ انتشار آلایندگی در این کشور را به صفر برساند. بزرگترین تولیدکننده نفت جهان با این وعده، جا پای همسایه منطقه‌ای خود امارات متحده عربی می‌گذارد که گام را فراتر از این گذاشته و متعهد شده است تا سال ۲۰۵۰ به سطح کربن خنثی برسد. سبز شدن بزرگترین تولیدکنندگان سوختهای فسیلی جهان پارادوکس به نظر می‌رسد اما دولتهای منطقه خلیج فارس طرز فکر دیگری دارند. زمان بندی اعلام این تعهدات در آستانه برگزاری کنفرانس اقلیمی COP۲۶ تصادفی نیست.

در این که اقتصادهای مذکور قصد دارند جریان نفت را برای آینده قابل پیش بینی ادامه دهند جای بحثی نیست چرا که یک واقعیت اقتصادی غیرقابل اجتناب برای آنها و برای امنیت انرژی جهانی است. با این حال تغییر محسوسی در لحن آنها دیده می‌شود و دولتهای نفتی ثروتمند عضو اوپک نه تنها ضرورت سبز شدن را به عنوان یک واقعیت گریزناپذیر با اکراه می‌پذیرند بلکه فعالانه گامهایی برای این منظور برمی‌دارند. این اقدامات در آستانه کنفرانس COP۲۶ اوج گرفته است.

ابعاد تصمیمات سبزی که در منطقه خلیج فارس اعلام می‌شوند هر هفته توسعه بیشتری پیدا می‌کند. به عنوان مثال عربستان سعودی متعهد شده است بزرگترین نیروگاه هیدروژن سبز جهان را تا سال ۲۰۲۶ راه اندازی کند که تماما از منابع تجدیدپذیر استفاده می‌کند. ابوظبی به عنوان میزبان کنفرانس COP۲۸ اعلام شده که نخستین بار برای این منطقه محسوب می‌شود و نشانه تغییر شرایط است. واضح است که منطقه خلیج فارس انتظار دارد موضع سبزتر در بلندمدت مثمرثمر واقع شود. با این حال لزوما به معنای آن نیست که کشورهای منطقه خلیج فارس منافع نفتی خود را به حاشیه خواهند برد.

در تصمیم متفاوتی و تاثیرگذار، بعضی از شرکتهای ملی نفت در حال یکپارچه کردن تامین انرژی تجدیدپذیر در مقیاس گسترده با فعالیتهایشان هستند. ممکن است این مسئله متضاد به نظر برسد اما مدل جدیدی را برای شرکتهای نفتی برای سبز شدن بایجاد می‌کند. شرکت ملی نفت ابوظبی (ادنوک) هفته گذشته توافقی را با شرکت آب و برق امارات (EWEC) برای تامین ۱۰۰ درصد از نیاز انرژی خود از منابع تجدیدپذیر یا هسته‌ای امضا کرد. به این ترتیب عمده تامین انرژی این شرکت از منابع کم کربن خواهد بود.

توسعه یک مدل کوتاه تا میان مدت که در آن گذار انرژی می تواند به همراه تولید هیدروکربن اتفاق بیافتد برای چشم اندازهای اقتصادی جهانی اساسی است. ادامه کمبود انرژی در اروپا، چین و حتی آمریکا نشان داد که اختلاف بزرگی بین استراتژیهای گذار انرژی در سازمان توسعه و همکاری اقتصادی وجود دارد و اکثرا انرژی خورشیدی و بادی را هدف می گیرند.

اما واقعیت این است که هیدروکربن‌ها همچنان ستون فقرات سیستم اقتصادی و انرژی جهانی می‌مانند. با این حال مجوزهای تولیدکنندگان نفت برای فعالیت تحت فشار شدیدی قرار گرفته است و فعالان، سرمایه‌گذاران و سیاستمداران در سراسر جهان خواستار سلب سرمایه‌گذاری از سوختهای فسیلی هستند. در مجموع گزینه‌های پیش روی شرکتهای نفتی بین المللی محدود است اما شرکتهای ملی نفت مانند ادنوک فضای بیشتری برای وفق یافتن دارند.

استفاده از تجدیدپذیرها نه تنها انتشار آلایندگی مربوط به تولید هیدروکربن را خنثی می‌کند بلکه همزمان  فرصتهای توسعه تولید تجدیدپذیر در سراسر جهان را افزایش می‌دهد. یکپارچه سازی تجدیدپذیرها گام مهمی به سمت زنجیره تولید نفت و گاز با آلایندگی صفر است. همکاری ادنوک با تولیدکنندگان تجدیدپذیر بزرگ در داخل امارات متحده عربی اتفاق جدیدی نیست. این شرکت حمایت مستقیم برای شماری از پروژه‌های تجدیدپذیر را وعده داده است و جدیدترین اقدام این شرکت، ابعاد این حمایت را گسترش می‌دهد.

بر اساس گزارش اویل پرایس، استفاده از ترکیبی از انرژی خورشیدی و هسته‌ای ادنوک را تامین کننده بزرگ محصولات نفت و گاز کم کربن می‌سازد. در سناریوهای تجارت آینده، تولیدکنندگان نفت و گاز با کمترین انتشار کربن، منفعت خواهند برد زیرا میزان انتشار کربن به عامل بزرگتری در هسته انجام کسب و کار تبدیل می شود. در آستانه کنفرانس COP۲۶ به نظر می‌رسد بزرگترین تولیدکنندگان هیدروکربن جهان نسخه خاص خود از گذار انرژی را پیش رو می گذارند که تحت آن نفت و تجدیدپذیرها می توانند کنار هم سر کنند.